پیاوه‌تی ژه‌هراوی

پیاو ناگری 

پیاوه‌تی ژه‌هراوی


تانیا كورد میرزا

ماسته‌ر له‌ قانونی ئه‌ڵمانی، پسپۆڕی ده‌ستور و زانستی تاوانناسی و ڕاهێنه‌ری به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی توندوتیژی به‌رامبه‌ر ژنان و منداڵان



به‌رله‌وه‌ی باسی پیاوه‌تی ژه‌هراوی بكه‌م باشتره‌ پێچه‌وانه‌كه‌ی بخه‌مه‌ ڕوو كه‌ پیاوه‌تیه‌كی ساغ و ئاساییه‌.

پیاوبوون ئه‌گه‌ر به‌ په‌روه‌رده‌یه‌كی ئاسایی و ساغی خێزان، كۆمه‌ڵگا و سیستمدا تێبپه‌ڕێنرێت پیاوه‌تییه‌كی سه‌لامه‌تی لێده‌رده‌چێت كه‌ سودی بۆ خێزان، كۆمه‌ڵگا و هه‌موو دنیا ده‌بێت له‌بری زیان.

پیاوی ئاسایی پیاوێكه‌ هه‌مووان حه‌زده‌كه‌ن له‌ده‌وری كۆببنه‌وه‌، سوودبه‌خشه‌، خۆشه‌ویستی به‌خشه‌، ژن، منداڵ و ژینگه‌ دۆسته‌. پیاوی ئاسایی پێیوستی به‌ سه‌لماندنی پیاوه‌تیه‌كه‌ی نییه‌، چونكه‌ به‌كردار دیاره‌ كه‌ پیاوه‌، به‌ پێچه‌وانه‌ی پیاوه‌تی ژه‌هراوییه‌وه‌ كه‌ هه‌میشه‌ ده‌یه‌وێت خۆی له‌ڕێگه‌ی ڕشتنی ژه‌هره‌وه‌ نمایشبكات و خۆی خاڵی بكاته‌وه‌.

بۆئه‌وه‌ی پیاوی ژه‌هراوی بناسینه‌وه‌ ده‌بێت نیشانه‌كانی پیاوه‌تی ژه‌هراویمان لاڕوون بێت و ده‌ستنیشانیان بكه‌ین.


پیاوه‌تی ژه‌هراوی ئاودانی گوێی منداڵی كوڕه‌ به‌وه‌ی‌ هه‌سته‌كانی خۆی نابێت ده‌رببڕێت و ده‌بێت بیانشارێته‌وه‌، پیاوی ژه‌هراوی پیاوێكه‌ كه‌ ئازاری هه‌بوو ناگری، كه‌ دڵی خۆش بوو قاقا پێناكه‌نێت، كه‌ كه‌سێكی له‌ده‌ستدا بۆی ناگری چونكه‌ گۆشكراوه‌ به‌وه‌ی گریان له‌ پیابوونی كه‌م ده‌كاته‌وه‌. پیاوێكی ساغ و ئاسایی كه‌ دڵی خۆشه‌ پێده‌كه‌نێ، كه‌ نیگه‌رانه‌ ده‌گری (ڕۆناڵدۆ یاریزانی تۆپی پێ نمونه‌یه‌كه‌ له‌و پیاوه‌ ساغانه‌ی كه‌ له‌كاتی دۆڕاندا به‌ تیمی به‌رامبه‌ر له‌ یاریگا ده‌گری و له‌كاتی بردنه‌وه‌شدا پێده‌كه‌نێت و هه‌ستی خۆی ناشارێته‌وه‌.).

پیاوه‌تی ژه‌هراوی له‌سه‌ر بنه‌مای دژایه‌تیكردنی ڕه‌گه‌زی به‌رامبه‌ر بنیاتنراوه‌، ژن له‌م ئایدیۆلۆجیه‌دا كاتێك جێگه‌ی ده‌بێته‌وه‌، ژن كاتێك به‌ڕێزه‌وه‌ باسده‌كرێت و ده‌ویسترێت كه‌ له‌خزمه‌تی ئاودان و گه‌شه‌كردنی پیاوسالاری، دژایه‌تیكردنی مافه‌كانی ژنان و پشتیوانیكردنی توندوتیژیدابێت.



پیاوه‌تی ژه‌هراوی كارده‌كات بۆ دروستكردن و گۆشكردنی پیاوێك كه‌ هه‌موو ژنێكی سه‌ربه‌خۆ، هه‌موو ژنێكی ئازا و ئازاد، هه‌موو ژن و پیاوێكی فێمینست به‌ لاده‌ر، به‌ره‌ڵا و ق...ه‌ ناوببات.

پایه‌یه‌كیتری سه‌ره‌كی كه‌ پیاوه‌تی ژه‌هراوی له‌سه‌ر وه‌ستاوه‌ پایه‌ی (بێڕێزیكردن و به‌زاندنی سنوری تاكه‌كه‌سی)یه‌. ئه‌و پیاوه‌ ژه‌هراویانه‌ی كه‌ هه‌ن له‌ ماڵه‌وه‌ و له‌ژێر ده‌ستی پیاوێكی ژه‌هراویتردا له‌سه‌ر بنه‌مای جنێودان به‌ ژن، به‌ منداڵ، به‌ سروشت و به‌ ئاژه‌ڵ گه‌وره‌كراون. بێڕێزیكردن، به‌زاندنی سنوری تاكه‌كه‌سی ده‌وروبه‌ر و كه‌سانیتر كۆڵه‌كه‌ی سه‌ره‌كی مانه‌وه‌ی پیاوه‌تی ژه‌هراوییه‌. جنێودان به‌ خوشك و دایكی هاوڕێكانیان، قبوڵكردن و پێكه‌نین به‌ده‌م خه‌ڵكه‌وه‌ كاتێك جنێو به‌ دایك و خوشكی خۆیان ده‌درێت، ته‌نانه‌ت جنێودان به‌ دایك و خوشكی خۆشیان، ئه‌مانه‌ كۆڵه‌كه‌ی سه‌ره‌كی پیاوه‌تی ژه‌هراوییه‌ و ده‌بێت بناسرێته‌وه‌. كام كۆڕ و كۆبونه‌وه‌ جنێوی تێدابدرێت، له‌كوێ به‌زاندنی سنور نوكته‌ بێت و، وه‌ك قسه‌ی خۆش باسبكرێت ئه‌وان له‌وێن. هاوڕێكانیان جنێوفرۆشن وه‌ك خۆیان، ئه‌مانه‌ به‌ ڕوكه‌ش وه‌ك پیاوی به‌ڕێز ده‌رده‌كه‌ون و هه‌ندێك وشه‌ی روكه‌ش فێركراون و ده‌یڵێنه‌وه‌ كه‌ وه‌ك كه‌سی به‌ڕێز ده‌ریانده‌خات!

پیاوی ژه‌هراوی به‌رله‌وه‌ی توندوتیژیكاربێت قوربانییه‌. ئه‌م پیاوه‌ تێكشكاوه‌ ژه‌هراویه‌ قوربانی جۆره‌ جیاجیاكانی توندوتیژیی ناوماڵه‌، له‌ منداڵیه‌وه‌ به‌ لێدان و جنێودان گۆشكراوه‌، به‌ڵام ئه‌مڕۆ چیتر به‌ته‌نیا قوربانی نییه‌ و بوه‌ته‌ توندوتیژیكار.

ده‌پرسین بۆ؟

قوربانی نابێت هه‌تا هه‌تایه‌ وه‌ك قوربانی بمێنێته‌وه‌، نابێت چاره‌سه‌ر نه‌كرێت، بگره‌ ده‌بێت هه‌رچی زووه‌ به‌هاوكاری پسپۆڕان وایلێبكرێت كه‌ ددان بنێت به‌ قوربانی بوونی خۆیدا، توندوتیژیه‌كانی باوك، برای گه‌وره‌ و پیاوه‌كانی خێزانه‌كه‌ی وه‌ك توندوتیژی ناوبه‌رێت و ده‌ست له‌وه‌ هه‌ڵبگرێت كه‌ ئه‌م كرده‌ و گفتانه‌ وه‌ك پیاوه‌تی و شتێكی ئاسایی ناوبه‌رێت، ئه‌گه‌ر نا ده‌بێته‌ توندوتیژیكار. هه‌موو پیاوێكی ژه‌هراوی توندوتیژیكاره‌، هه‌موو پیاوێكی ژه‌هراوی ژه‌هره‌كه‌ی له‌ پیاوێكیتره‌وه‌ بۆ گواستراوه‌ته‌وه‌ كه‌ باوك، برا گه‌وره‌، خاڵ، مام یانیش باپیریه‌تی.

كۆڵه‌كه‌یه‌كیتری پیاوه‌تی ژه‌هراوی بریتییه‌ له‌ كۆنترۆڵكردن، ده‌سته‌مۆكردن و چاودێریكردنی ده‌وروبه‌ر. پیاوی ژه‌هراوی له‌سه‌ر بنه‌مای خۆ سه‌رقاڵكردن به‌ ئه‌وانیتر و پشتگوێخستنی خۆی په‌روه‌رده‌كراوه‌. ئه‌م پیاوه‌ ده‌گه‌ڕێ بزانێت له‌كوێ خۆی بیرده‌چێته‌وه‌، ده‌گه‌ڕێ بزانێت له‌كوێ باسی ئه‌وانیتر ده‌كرێ خۆی ده‌گه‌یه‌نێته‌ ئه‌و شوێنه‌.

پیاوی ژه‌هراوی به‌رده‌وام پێویستی به‌وه‌یه‌ پیاوه‌تی خۆی بسه‌لمێنێت، كام پیاوه‌تییه‌؟ دیاره‌ ئه‌وه‌ی كه‌ فێركراوه‌ كه‌ خۆی له‌، جنێودان، ده‌ستوه‌شاندن و، ئازاردانی ده‌وروبه‌ردا ده‌بینێته‌وه‌. پیاوی ژه‌هراوی له‌ڕێگه‌ی هه‌وڵدان بۆ سووككردنی ده‌وروبه‌ر و ژنه‌وه‌ هه‌وڵی سه‌لماندنی پیاوه‌تی خۆی ده‌دات، چونكه‌ فێركراوه‌ پیاو ئه‌وه‌یه‌ ده‌نگی به‌رزبێت، پیاو ئه‌وه‌یه‌ جنێو به‌ ژن بدات، پیاو ئه‌وه‌یه‌ ئه‌ندامی نێرینه‌ی خۆی به‌رده‌وام له‌سه‌ر ده‌می بێت!



چۆنیه‌تی مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ پیاوه‌ ژه‌هراویه‌كاندا

وه‌ك گوتم پیاوه‌ ژه‌هراویه‌كان توندوتیژیكارن، ئه‌مانه‌ به‌بێ له‌به‌رچاوگرتنی پله‌ی نزیكیان لێته‌وه‌ ده‌بێت ڕابگیرێن؛

باشترین ڕێگه‌ بۆ راگرتنی ئه‌م پیاوانه‌ شكاتكردن و به‌سزاگه‌یاندنیانه‌. پیاوه‌ ژه‌هراویه‌كان جێگه‌یان ماڵ، مه‌كته‌ب، سه‌ر شه‌قام و ناو كۆمه‌ڵگا نییه‌ بگره‌ جێگه‌یان زیندانه‌. ژن ده‌بێت سڵ نه‌كاته‌وه‌ له‌ ڕاپێچكردنی ئه‌م پیاوانه‌ بۆ به‌رده‌م دادوه‌ر.

كۆتایی هێنان به‌ په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵیان، فراوانكردنی ماوه‌ی نێوان ئه‌وان و خۆت ڕێگه‌یه‌كیتره‌ به‌ته‌ك شكاتكردن و به‌سزا گه‌یاندنه‌وه‌.

ماوه‌ته‌وه‌ بڵێم پیاوه‌ ژه‌هراویه‌كان هه‌تا ده‌نگیان به‌رزتر بێت زیاتر دڵنیامان ده‌كه‌نه‌وه‌ كه‌ ترسنۆكیه‌كه‌یان له‌ پله‌یه‌كه‌وه‌ چووه‌ته‌ پله‌یه‌كی به‌رزتر. پیاوه‌ ژه‌هراویه‌كان ترسنۆكن، ته‌نیان، وێڵن، گوناحیشن به‌ڵام ئه‌مه‌م مانای ئه‌وه‌نییه‌ كه‌ توندوتیژیكارنین، مانای ئه‌وه‌نییه‌ كه‌ تاوانكارنین، مانای ئه‌وه‌نییه‌ وات لێبكات نه‌یانبه‌یته‌ به‌رده‌م دادگا.

پیاوی ژه‌هراوی كوڕی سیستمی پیاوسالارییه‌، كوڕی توندوتیژیه‌ به‌رامبه‌ر به‌ ژن، كوڕی جیاوازی ڕه‌گه‌زی و ژنكوشتنه‌.


Comments

Popular posts from this blog

هه‌موو باوه‌ش پێداكردنێك خۆشه‌ویستی نییه‌

نوسه‌ری ڕۆمانه‌كه‌ ژنێكی شاعیره‌